Cash pooling a dokumentacja cen transferowych – co warto wiedzieć?

Cash Pooling – co to takiego?

Cash pooling to metoda zarządzania środkami pieniężnymi, w której niedobory finansowe jednej spółki z grupy są pokrywane z nadwyżek z innej. Działa to na zasadzie przekazywania środków pieniężnych wszystkich spółek do jednego centralnego konta, zarządzanego przez tzw. cash pool lidera (na przykład bank lub inną spółkę z grupy kapitałowej). Jego głównym zadaniem jest efektywne zarządzanie tymi środkami, aby zniwelować braki na kontach poszczególnych spółek.

Rozdzielanie środków w cash poolingu znane jest jako kompensata sald i może przybierać jedną z dwóch form:

1. zero balancing cash pooling (koncentracja środków na jednym rachunku), co oznacza fizyczne przekazywanie pieniędzy między rachunkami w grupie kapitałowej. Nadwyżki z kont poszczególnych spółek są przekazywane na wspólne konto, a stamtąd redystrybuowane na konta z deficytami,
2. national cash pooling (kompensowanie odsetek), co polega na wirtualnym przesyłaniu środków, gdzie nie dochodzi do fizycznego transferu pieniędzy, ale odsetki są naliczane na podstawie łącznego bilansu wszystkich podmiotów uczestniczących w cash poolingu.

Metoda ta jest to odpowiedzią na naturalnie występujące różnice w zapotrzebowaniu na zewnętrzny kapitał, czyli kredyt, między różnymi jednostkami grupy. Kredytowanie jest często kosztowne z uwagi na wysokie odsetki. W tym kontekście cash pooling wykorzystuje właśnie te różnice pomiędzy firmami grupy kapitałowej, działając jako alternatywa dla tradycyjnych kredytów.

Kiedy można stosować transakcje typu cash pooling?

Wytyczne OECD z 2020 r. stanowią, że w zależności o wcześniejszych ustaleń w grupie transakcja typu cash pooling może być zawarta dla uzyskania następujących korzyści:

• skuteczniejszego zarządzania płynnością,
• zmniejszenia uzależnienia o zewnętrznych źródeł finansowania,
• zmniejszenia kosztów finansowania poprzez wyeliminowanie marży bankowej zawartej w oprocentowaniu. Ten tzw. koszt odsetkowy byłby płatny lub należny od wielu oddzielnych sald na rachunkach z nadwyżką, lub z saldem ujemnym,
• zmniejszenia innych kosztów bankowych
• zwiększenia zwrotu uzyskanego z tytułu nadwyżki środków finansowych, które powstały z dowolnie zagregowanych sald kont bankowych, tzw., przychód odsetkowy.

Wskazówki OECD jako główną korzyść cash poolingu wskazują poprawę skuteczności w zarządzaniu płynnością finansową.

Cash pooling a ceny transferowe

W indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 4 maja 2023 (sygnatura 0111-KDIB1-3.4010.134.2023.2.PC), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił implikacje umów cash poolingu w kontekście cen transferowych. Według niej, jeśli inne kryteria, takie jak np. przekroczenie progu dokumentacyjnego wynoszącego 10 mln zł są spełnione, przepisy dotyczące cen transferowych wymagają od podmiotów powiązanych prowadzenia dokumentacji transakcji realizowanych w ramach cash poolingu. Ta wymagana dokumentacja obowiązuje, nawet jeśli bank, który nie jest powiązany z podatnikami, zarządza i operuje wspólnym kontem grupy na mocy umowy.

Z tego względu podczas określania wartości transakcji cash poolingu, szczególnie gdy nie ustalono umownych limitów, do celów sporządzania dokumentacji cen transferowych kluczowe jest uwzględnienie rzeczywistych przepływów środków finansowych. Należy przy tym rozróżniać środki wpływające i wypływające. To oznacza, że wartość takiej transakcji określa się na podstawie codziennych sald, z uwzględnieniem sald kapitałowych, które podatnik otrzymał lub udostępnił innym podmiotom w ramach kontrolowanej transakcji.

Z kolei zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 sierpnia 2022 r. w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który reguluje raportowanie transakcji cash poolingu dla celów CIT, w przypadku cash poolingu należy odpowiednio wypełnić informację o cenach transferowych. W rubryce „kwota kapitału” umieszcza się limit zadłużenia określony w umowie. Jeśli taki limit nie istnieje, należy wpisać w tej komórce wartość „0”. W odniesieniu do „wartości zadłużenia” zgodnie z przepisami powinno się wpisywać średnią z codziennych sald pozycji ujemnych lub dodatnich w ciągu roku, w zależności od tego, czy dany podmiot korzystał ze środków finansowych, czy też udostępniał je innym podmiotom w ramach cash poolingu. Ważne jest, aby zgłaszana wartość zadłużenia nie uwzględniała odsetek.

Podsumowanie

Transakcje cash poolingu są niezwykle skomplikowane i wymagają dokładnego planowania oraz głębokiej analizy. Głównym celem tych umów jest skuteczne zarządzanie środkami finansowymi w obrębie różnych podmiotów należących do jednej grupy przedsiębiorstw. Ze względu na ich złożoność, cash pooling może być dużym wyzwaniem dla firm, zarówno w aspekcie prawnym, jak i podatkowym, dlatego przy ich rozliczaniu warto skorzystać z pomocy doświadczonych specjalistów, jakich posiada spółka BEMITE.

Ceny transferowe oraz pozostałe zagadnienia podatkowe to specjalność naszych prawników i doradców biznesowych. Gwarantujemy naszym klientom prawidłową realizację obowiązków podatkowych. Zapraszamy do współpracy!