Kontrola cen transferowych i podmiotów powiązanych

Organy podatkowe mogą sprawdzać ustalane w transakcjach między podmiotami powiązanymi ceny transferowe. Kontrola jest przewidziana w prawie podatkowym, a dodatkowo brane są pod uwagę wytyczne OECD, które dają efektywne wskazówki dotyczące działań organów kontrolnych. Bardzo ważne jest, aby podmioty powiązane znały zasady i reguły, którymi muszą się kierować, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że może czekać ich kontrola cen transferowych.

Czego dotyczy kontrola cen transferowych?

Organy kontroli podatkowej, dzięki składanym przez zobowiązanych do tego podatników formularzom TPR-C oraz TPR-P mogą dokładniej sprawdzić transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi. W zawartych tam danych wyłapują wszelkie nieścisłości, typując podmioty do przeprowadzenia szczegółowej kontroli w obszarze cen transferowych.

Według art. 80 e Kodeksu Karnego Skarbowego podatnicy, którzy nie złożą w terminie, zatają lub podadzą informacje nieprawdziwe w zeznaniach podatkowych, mogą zostać ukarani grzywną, wynoszącą nawet do 720 stawek dziennych. W praktyce wartości te mogą wynosić od kilkudziesięciu tysięcy złotych do nawet wielu milionów. Obowiązujące od 1 stycznia 2019 roku przepisy przewidują zgodnie z art. 58 c Ordynacji podatkowej podwojenie lub potrojenie stawek dodatkowego zobowiązania podatkowego, gdy:

• podstawa do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 mln złotych w zakresie nadwyżki ponad tę kwotę;
• strona nie przedłożyła organowi podatkowemu dokumentacji podatkowej.

W wyniku tego podatnik musi odprowadzić dodatkowy podatek bez względu na to, jakie dochody uzyskał. Jest również zobowiązany do złożenia właściwych dokumentów na żądanie organu kontrolnego w ciągu 14 dni.

Jak wygląda kontrola cen transferowych?

Kontrola podatkowa w zakresie cen transferowych odbywa się przy okazji kontroli w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych lub podatku dochodowego od osób fizycznych. Kontrola cen transferowych i podmiotów powiązanych często oprócz bieżących dotyczy także rozliczeń za lata wcześniejsze. Istnieje możliwość sprawdzenia 5 lat wstecz. Jest to o tyle niebezpieczne dla podatnika, że w przypadku nieprawidłowości poziom odsetek będzie większy.

Wśród etapów kontroli podatkowej cen transferowych można wyróżnić weryfikację:

• podatnika pod względem dokonywanych z podmiotem powiązanym transakcji w roku poddanym kontroli oraz sporządzenia z tego dokumentacji podatkowej,
• pod względem kompletności dokumentów, tj. czy dokumentacja zawiera umowy, faktury lub benchmarking,
• podatnika pod względem przebiegu wymiany kapitału, a także kwot, jakimi operowały spółki.

Kontrole podatkowe nie polegają jedynie na sprawdzeniu, czy kontrolowany podmiot ma dokumentację i czy jest ona prawidłowo wypełniona. Organy kontrolne przy pomocy specjalistycznych narzędzi prowadzą analizy i porównania oparte na bazach danych. Na tej podstawie są w stanie bardzo precyzyjnie ustalić przebieg i stan faktyczny każdej transakcji, aby stwierdzić czy ceny transferowe, które obejmuje kontrola, zostały ustalone na warunkach rynkowych.

Kompetencje osób kontrolujących w zakresie cen transferowych są bardzo wysokie. Organy podatkowe w swoich analizach nie ograniczają się tylko do odwoływania do polskich regulacji. Nierzadko zdarza się, że w celu rozwiązania konkretnego problemu organ powołuje się bezpośrednio na Wytyczne OECD, jeśli chodzi i ceny transferowe, zwłaszcza gdy krajowe przepisy są niekompletne lub nie rozwiązują określonej kwestii w sposób wystarczający.

Przygotowanie do kontroli cen transferowych

Kontrole cen transferowych są coraz częstsze, przeprowadzane w większym rygorze i wykazują wyższą skuteczność. Aby odpowiednio się na nie przygotować, warto z góry zweryfikować zasady ustalania cen transferowych zgodnie z realiami rynkowymi. Kluczowe jest też sporządzenie właściwej dokumentacji cen transferowych oraz ustalenie warunków transakcji opartych na zasadach rynkowych przed jej finalizacją, a nie już po fakcie.

Zakres kontroli, jeśli chodzi o ceny transferowe, jest dość szeroki. Krajowe przepisy prawne oraz zalecenia zawarte w wytycznych OECD dają kontrolerom podstawy do wnikliwego badania danych. Podstawą przygotowania się do kontroli jest prawidłowo sporządzona dokumentacja cen transferowych. Ilość zmian w przepisach prawnych w ostatnich latach sprawia, że należy rzetelnie zweryfikować jej aktualność i kompletność.

Spółki muszą gruntownie przeanalizować swoje zeznania podatkowe pod kątem kwot, które odbiegają od cen rynkowych. Przy rozbieżnościach jest jeszcze czas na korekty lub uzupełnienie o dokumentację uprawniającą do operowania stawkami nierynkowymi. W przypadku połączenia spółek również trzeba przyjrzeć się dokumentacji cen transferowych.

Podsumowanie

Kontrola w zakresie cen transferowych w sposób uzasadniony budzi niepokój przedsiębiorców. Aby być do niej dobrze przygotowanym, najlepiej jest skorzystać z usług specjalisty ds. cen transferowych, jakie oferuje spółka BEMITE. Zatrudniamy ekspertów z tej dziedziny – prawników i doradców biznesowych. Zajmiemy się całościowo cenami transferowymi w danej firmie, m.in. przygotujemy lokalną dokumentację cen transferowych, wybierzemy najkorzystniejszą metodę ustalania cen transferowych czy sporządzimy politykę cen transferowych korzystną dla spółek.

Nasi specjaliści wspierają też klientów podczas kontroli podatkowej w obszarze cen transferowych, kontaktując się bezpośrednio z urzędnikami oraz przygotowując opracowania i materiały, dzięki którym możliwe będą rozstrzygnięcia na korzyść podatnika. Zapraszamy do współpracy!