Strata podatkowa a obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych

Strata podatkowa – jakie ma znaczenie dla dokumentacji cen transferowych?

Zgodnie z art. 11n pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:

• nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6 (dotyczącego m.in. Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, jednostek budżetowych),
• nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a (dotyczącego zwolnienia z opodatkowania w oparciu o zezwolenie na prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub decyzji o wsparciu w postaci pomocy publicznej),
• nie poniósł straty podatkowej.

W odniesieniu do przepisów warto wyjaśnić, co to jest strata podatkowa i jak należy ją rozumieć w kontekście cen transferowych. Zgodnie z art. 7 pkt 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w danym roku podatkowym. Natomiast o stracie podatkowej mówimy w sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów.

Co istotne, spełnienie warunku o stracie podatkowej ustala się wyłącznie na podstawie źródła przychodów, do którego zalicza się transakcję objętą obowiązkiem sporządzenia dokumentacji. Warto podkreślić też, że zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego w oparciu o art. 11n pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zwalnia automatycznie z innych obowiązków w zakresie cen transferowych. Aby mieć pewność co do ich zakresu, warto skorzystać z profesjonalnej usługi ceny trasferowe – doradztwo.

Zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego a benchmark study – co warto wiedzieć?

Jednym z elementów lokalnej dokumentacji cen transferowych jest analiza cen transferowych, w tym analiza porównawcza, czyli tzw. benchmark study, oraz analiza zgodności. Zgodnie z art. 11q pkt 1 a) analiza porównawcza to analiza danych podmiotów niepowiązanych lub transakcji zawieranych z podmiotami niepowiązanymi lub pomiędzy podmiotami niepowiązanymi uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach kontrolowanych. Celem benchmark study jest weryfikacja, czy transakcje są przeprowadzane na zasadach rynkowych i wykazanie, że podmioty nie naruszyły tych zasad w celu osiągnięcia korzyści podatkowych.

Należy podkreślić, że nie wszystkie podmioty są objęte obowiązkiem benchmarkingowym. Jak wynika z art. 3a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności m.in. w przypadku transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą. W świetle przepisów:

• mikroprzedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 2 milionów euro,
• mały przedsiębiorca oznacza przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie warunek o zatrudnianiu średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz warunek o osiągnięciu rocznego obrotu netto ze sprzedaży nieprzekraczający równowartości 10 milionów euro, lub warunek o sumie aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nieprzekraczającej równowartości 10 milionów euro,
• za średniego przedsiębiorcę uznaje się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży nieprzekraczający równowartości 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Definicje te określa art. 7 Ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców.

Wiele podmiotów decyduje się na sporządzenie benchmark study pomimo braku takiego obowiązku. Wynika to z faktu, że analiza cen transferowych pozwala ograniczyć ryzyko wykazania nieprawidłowości polegających na zastosowaniu nierynkowych warunków podczas ewentualnej kontroli organów. Zwolnienie z obowiązku benchmarkingowego nie oznacza bowiem, że organy podatkowe nie mogą zweryfikować, czy transakcja jest zgodna z zasadami rynkowymi.

Strata podatkowa a dokumentacja cen transferowych – podsumowanie

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje możliwość zwolnienia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji ten transferowych. W przypadku podmiotów powiązanych mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, jednym z takich warunków jest nieponiesienie straty podatkowej w danym roku podatkowym. Jeśli chodzi o ceny transferowe, związane z nimi obowiązki oraz możliwość zwolnienia z części z nich, dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie ze wsparcia ekspertów, którzy doskonale orientują się w aktualnych przepisach. Warto pamiętać, że nieuzasadniony brak dokumentacji cen transferowych może skutkować karami i sankcjami – współpraca z doświadczonymi specjalistami eliminuje to ryzyko.