Jednorodność transakcji – transakcje kontrolowane o charakterze jednorodnym

Transakcja kontrolowana o charakterze jednorodnym, jak wyjaśnia Minister Finansów w interpretacji ogólnej (DCT2.8203.2.2021 z dnia 9 grudnia 2021 r.), to także zbiór transakcji kontrolowanych, które dla celu określenia ich wartości powinny być łączone ze względu na jednorodny charakter. Kluczowe dla określenia czy transakcje są jednego rodzaju, jest podobieństwo ważnych cech charakterystycznych dla ocenianych transakcji. Inaczej mówiąc, transakcje można uznać za jednorodne, jeżeli sposób ustalenia ceny transferowej był ten sam.

Transakcja kontrolowana o charakterze jednorodnym — charakterystyka

Niejednokrotnie problematyczne jest określenie progów, których przekroczenie oznacza obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Na gruncie obecnie obowiązującej ustawy progi ustalane są odrębnie dla każdej transakcji. O odrębności transakcji decyduje uznanie jej jednorodności. Zgodnie z art. 11k ust. 5 ustawy o CIT przy identyfikacji jednorodności transakcji, podatnicy powinni uwzględnić:

• jednolitą całość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym,
• kryteria porównywalności
• metody weryfikacji cen transferowych,
• inne istotne okoliczności dotyczące transakcji kontrolowanej.

Jednolita całość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym

Jedna transakcja z punktu widzenia określenia obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych to transakcja, która realizowana może być z większą liczbą podmiotów powiązanych i w ramach której wystawiana lub otrzymywana jest dowolna liczba dokumentów księgowych. Jak wynika z przepisów, główne parametry transakcji determinują jej jednorodny charakter, a nie liczba dokumentów księgowych lub liczba kontrahentów. Jednorodny charakter transakcji powinien być rozumiany jako podobieństwo przedmiotu transakcji oraz innych głównych parametrów transakcji, istotnych z punktu widzenia cen transferowych (takich jak np. istotne funkcje, aktywa, ryzyka, a także sposób kalkulacji ceny, istotne warunki płatności itd.).

Kryteria porównywalności

Kryteriami porównywalności dla transakcji jednorodnych są:

• cechy charakterystyczne dóbr, usług lub innych świadczeń,
• przebieg transakcji, w tym funkcje, jakie pełnią podmioty w porównywanych transakcjach, angażowane przez nie aktywa oraz ponoszone ryzyka, z uwzględnieniem zdolności stron transakcji do pełnienia danej funkcji oraz ponoszenia danego ryzyka,
• warunki transakcji określone w umowie, porozumieniu lub innym dowodzie dokumentującym te warunki,
• warunki ekonomiczne występujące w czasie i miejscu, w których dokonano transakcji,
• strategia gospodarcza;

Metody weryfikacji cen transferowych

Metoda weryfikacji w rozumieniu art. 11k CIT to nic innego jak jedna z metod kalkulacji cen transferowych. Ustawodawca wskazuje na (powszechnie już znane w branży podatkowej) następujące metody:

1. metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej,
2. ceny odsprzedaży
3. koszt plus
4. marży transakcyjnej netto
5. podziału zysków

Inne istotne okoliczności dotyczące transakcji kontrolowanej

Innymi okolicznościami może być niedookreślony zbiór okoliczności podlegający uznaniowej ocenie podatnika. Dla uzmysłowienia, o jakie inne okoliczności może chodzić, może to być np. zastosowana w umowie metoda przyznawania rabatu, która istotnie wpłynęła na cenę końcową produktu lub usługi. Okoliczności te mogą mieć charakter wewnętrzny (w ramach transakcji), ale także zewnętrzny (wpływ warunków atmosferycznych na określonym obszarze). Dlatego ustawodawca nie ma innego wyboru jak w tym zakresie umożliwić uznaniową ocenę wpływu określonej okoliczności na stwierdzenie jednorodności transakcji.

Podsumowanie

Jeśli szukają Państwo pomocy przy analizie transakcji jednorodnych i udokumentowania cen transferowych, zachęcamy do kontaktu. Ceny transferowe oraz zgodna z przepisami dokumentacja cen transferowych to bez wątpienia jedne z najtrudniejszych zagadnień w systemie podatkowym. Dla ich prawidłowego sporządzenia warto skorzystać z pomocy specjalisty ds. cen transferowych.

BEMITE to spółka oferująca kompleksowe specjalistyczne usługi w zakresie obejmującym podmioty powiązane i ceny transferowe, w których zakres wchodzą wszystkie niezbędne elementy dokumentacji cen transferowych, a także ustalenie polityki cen transferowych. Wybieramy najwłaściwsze dla danej transakcji metody ustalania cen transferowych, np. metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej czy metodę koszt plus. Ceny transferowe dokumentujemy, przeprowadzając gruntowną analizę porównywalności transakcji. Nasza pomoc zapewni Państwu bezpieczeństwo podatkowe!

Źródła:

1. Pismo z dnia 8 sierpnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB1-3.4010.241.2019.1.MBD
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
3. Interpretacja ogólna Nr DCT2.8203.2.2021 Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2021 r. w sprawie pojęcia transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym
4. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT)

Uwaga od autora: Opracowanie nie ma charakteru opinii prawnej, więc nie stanowi doradztwa prawnego ani podatkowego. Opracowanie jest wyłącznie zbiorem informacji wybranych przez autora w celu ułatwienia zrozumienia regulacji podatkowych przez podatników.