
Jednorodność transakcji – transakcje kontrolowane o charakterze jednorodnym
Czym są transakcje jednorodne? Transakcja kontrolowana o charakterze jednorodnym, jak wyjaśnia Minister Finansów w interpretacji ogólnej (DCT2.8203.2.2021 z dnia 9 grudnia 2021 r.), to także zbiór transakcji kontrolowanych, które dla celu określenia ich wartości powinny być łączone ze względu na jednorodny charakter. Kluczowe dla określenia czy transakcje są jednego rodzaju, jest podobieństwo ważnych cech charakterystycznych dla ocenianych transakcji. Inaczej mówiąc, transakcje można uznać za jednorodne, jeżeli sposób ustalenia ceny transferowej był ten sam.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat cen transferowych?
Transakcja kontrolowana o charakterze jednorodnym — charakterystyka
Niejednokrotnie problematyczne jest określenie progów, których przekroczenie oznacza obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Na gruncie obecnie obowiązującej ustawy progi ustalane są odrębnie dla każdej transakcji. O odrębności transakcji decyduje uznanie jej jednorodności. Zgodnie z art. 11k ust. 5 ustawy o CIT przy identyfikacji jednorodności transakcji, podatnicy powinni uwzględnić:
- jednolitą całość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym,
- kryteria porównywalności
- metody weryfikacji cen transferowych,
- inne istotne okoliczności dotyczące transakcji kontrolowanej.
Jednolita całość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym
Jedna transakcja z punktu widzenia określenia obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych to transakcja, która realizowana może być z większą liczbą podmiotów powiązanych i w ramach której wystawiana lub otrzymywana jest dowolna liczba dokumentów księgowych. Jak wynika z przepisów, główne parametry transakcji determinują jej jednorodny charakter, a nie liczba dokumentów księgowych lub liczba kontrahentów. Jednorodny charakter transakcji powinien być rozumiany jako podobieństwo przedmiotu transakcji oraz innych głównych parametrów transakcji, istotnych z punktu widzenia cen transferowych (takich jak np. istotne funkcje, aktywa, ryzyka, a także sposób kalkulacji ceny, istotne warunki płatności itd.).

Kryteria porównywalności
Transakcje jednego rodzaju mają następujące kryteria porównywalności:
- cechy charakterystyczne dóbr, usług lub innych świadczeń,
- przebieg transakcji, w tym funkcje, jakie pełnią podmioty w porównywanych transakcjach, angażowane przez nie aktywa oraz ponoszone ryzyka, z uwzględnieniem zdolności stron transakcji do pełnienia danej funkcji oraz ponoszenia danego ryzyka,
- warunki transakcji określone w umowie, porozumieniu lub innym dowodzie dokumentującym te warunki,
- warunki ekonomiczne występujące w czasie i miejscu, w których dokonano transakcji,
- strategia gospodarcza;
Metody weryfikacji cen transferowych
Metoda weryfikacji w rozumieniu art. 11k CIT to nic innego jak jedna z metod kalkulacji cen transferowych. Ustawodawca wskazuje na (powszechnie już znane w branży podatkowej) następujące metody:
- porównywalnej ceny niekontrolowanej – polega na porównaniu ceny przedmiotu, jakie mają transakcje kontrolowane z cenami stosowanymi w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane. Na tej podstawie ustalana jest wartość rynkowa, jaką mają transakcje kontrolowane, jeśli chodzi o ceny transferowe. Porównywanie cen odbywa się poprzez analizę stawek stosowanych przez daną firmę na rynku o podobnych cechach w transakcjach z innymi niezależnymi firmami (wewnętrzne porównanie cen). Alternatywnie, porównuje się ceny używane przez niepowiązane ze sobą firmy w podobnych sytuacjach handlowych (zewnętrzne porównanie cen),
- ceny odsprzedaży – polega na obliczaniu cen zakupu produktów od podmiotu powiązanego, poprzez zmniejszenie cen, po których te towary są sprzedawane na rynku (do podmiotów niezależnych) o wartość marży odprzedażowej,
- koszt plus – polega na ustaleniu ceny transferowej w transakcji kontrolowanej w wysokości, która stanowi sumę bazy kosztowej oraz narzutu na kosztach zawartych w tej bazie. Baza kosztowa to w tym przypadku suma kosztów bezpośrednio i pośrednio związanych z wytworzeniem we własnym zakresie albo kupnem przedmiotu transakcji kontrolowanej,
- marży transakcyjnej netto – polega na określeniu wskaźnika finansowego, który odzwierciedla relację marży zysku, jaką uzyskuje podmiot powiązany w transakcji kontrolowanej w stosunku do właściwej bazy. Marża zysku to odliczenie od przychodu osiągniętego z transakcji kontrolowanej kosztów związanych z realizacją tej transakcji,
- podziału zysków – polega na określeniu łącznego zysku, jaki w tej konkretnej transakcji kontrolowanej osiągnęły podmioty powiązane oraz jego podziału między te podmioty w takiej proporcji, w jakiej dokonałyby podziału podmioty niepowiązane, uwzględniając przede wszystkim pełnione przez nie funkcje, angażowane aktywa i ponoszone ryzyka.
Inne istotne okoliczności dotyczące transakcji kontrolowanej
Innymi okolicznościami może być niedookreślony zbiór okoliczności podlegający uznaniowej ocenie podatnika. Dla uzmysłowienia, o jakie inne okoliczności może chodzić, może to być np. zastosowana w umowie metoda przyznawania rabatu, która istotnie wpłynęła na cenę końcową produktu lub usługi. Okoliczności te mogą mieć charakter wewnętrzny (w ramach transakcji), ale także zewnętrzny (wpływ warunków atmosferycznych na określonym obszarze). Dlatego ustawodawca nie ma innego wyboru jak w tym zakresie umożliwić uznaniową ocenę wpływu określonej okoliczności na stwierdzenie czy transakcje są jednorodne, jeśli chodzi o ceny transferowe.
Podsumowanie
Jeśli szukają Państwo pomocy przy analizie transakcji jednorodnych i udokumentowania cen transferowych, zachęcamy do kontaktu. Ceny transferowe oraz zgodna z przepisami dokumentacja cen transferowych to bez wątpienia jedne z najtrudniejszych zagadnień w systemie podatkowym. Dla ich prawidłowego sporządzenia warto skorzystać z pomocy specjalisty ds. cen transferowych.
BEMITE to spółka oferująca kompleksowe specjalistyczne usługi w zakresie obejmującym podmioty powiązane i ceny transferowe, w których zakres wchodzą wszystkie niezbędne elementy dokumentacji cen transferowych, a także ustalenie polityki cen transferowych. Wybieramy najwłaściwsze dla danej transakcji metody ustalania cen transferowych, np. metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej czy metodę koszt plus. Ceny transferowe dokumentujemy, przeprowadzając gruntowną analizę porównywalności transakcji. Nasza pomoc zapewni Państwu bezpieczeństwo podatkowe!
Źródła:
- Pismo z dnia 8 sierpnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB1-3.4010.241.2019.1.MBD
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
- Interpretacja ogólna Nr DCT2.8203.2.2021 Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2021 r. w sprawie pojęcia transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym
- Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT)
Formularz kontaktowy
BEMITE Sp. z o.o.
ul. Małkowskiego 30/1
70-304 SZCZECIN

Na życzenie klienta oferujemy
Całkowicie zdalną obsługę
DOKUMENTACJA CEN TRANSFEROWYCH
Terminowo i rzetelnie opracowana dokumentacja cen transferowych. Dzięki prawidłowo przygotowanej dokumentacji ograniczone jest ryzyko podatkowe przedsiębiorstwa i osób nim zarządzających.
ANALIZA PORÓWNYWALNOŚCI
Obowiązkowy element dokumentacji cen transferowych dla transakcji usługowych, towarowych i finansowych.
POLITYKA CEN TRANSFEROWYCH
Właściwie opracowana polityka CT pozwala na ograniczenie ryzyka podatkowego oraz optymalizację podatkową w obszarze transakcji wewnątrzgrupowych.
AUDYT TP
Analiza ryzyka, konieczności sporządzenia dokumentacji cen transferowych albo poprzednio przygotowanych dokumentacji pozwala potwierdzić bezpieczeństwo przedsiębiorstwa.
KONTROLA I WSPARCIE
Specjalista dostępny na każdym kroku postępowania indywidualnie opiekuje się przedsiębiorstwem i nadzoruje postępowania i inne procesy w obszarze TP.
Safe harbour – instrumenty ochrony przed dużymi stratami w okresach spadków rynkowych
Safe harbour to uproszczony mechanizm stosowany w celu ochrony przed zakwestionowaniem rynkowości transakcji. Umożliwia zwolnienie podmiotu z konieczności przygotowania dokument
Ceny transferowe a cyfryzacja: Wpływ nowych technologii na zarządzanie cenami transferowymi
Marża operacyjna to jeden z najważniejszych wskaźników finansowych, używany do oceny efektywności operacyjnej firmy. Wyraża stosunek zysku operacyjnego do przychodów, pomag
Marża operacyjna – co to jest i jak ją obliczyć?
Marża operacyjna to jeden z najważniejszych wskaźników finansowych, używany do oceny efektywności operacyjnej firmy. Wyraża stosunek zysku operacyjnego do przychodów, pomag
Zarządzanie ryzykiem cen transferowych
Podmioty powiązane są zobowiązane do ustalania cen transferowych na warunkach określonych przez polskie przepisy podatkowe, zgodnie z Wytycznymi OECD i regulacjami UE. Ponadto

Certyfikowany specjalista do spraw cen transferowych, prawnik i konsultant biznesowy z wieloletnim doświadczeniem. Absolwent i stypendysta Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. W 2022 roku uzyskał stopień doktora nauk społecznych na Wydziale Ekonomii, Finansów i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego w dziedzinie ekonomia i finanse. Aktywny uczestnik licznych konferencji finansowych, ekonomicznych i podatkowych.
Autor
dr Michał Piechocki
Certyfikowany specjalista do spraw cen transferowych, prawnik i konsultant biznesowy z wieloletnim doświadczeniem. Absolwent i stypendysta Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. W 2022 roku uzyskał stopień doktora nauk społecznych na Wydziale Ekonomii, Finansów i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego w dziedzinie ekonomia i finanse. Aktywny uczestnik licznych konferencji finansowych, ekonomicznych i podatkowych.